U savremenom društvu, vizuelne umetnosti su uzele primat, a digitalni svet sve više postaje dominantna platforma za umetničko izražavanje. U ovakvom kontekstu, sa sve većim tehnološkim mogućnostima, film iz godine u godinu doživljava sve veći napredak. Međutim, i pored toga što se pisana reč nalazi u senci, poezija još uvek uspeva da inspiriše i da utiče na umetnike. Pa tako i tvorci filmova u njoj nalaze osnovu za svoje priče, primećujući tačnost reči Orsona Velesa: „film nikada nije dovoljno dobar ako kamera ne preuzme pogled pesnika”. U nastavku predstavljamo nekoliko filmova inspirisanih poezijom.
BRIGHT STAR
Ovo je biografski film o životu pesnika Džona Kitsa. Film prati odnos mladog pesnika i njegove muze Freni od njihovog prvog susreta do pesnikove smrti. Ova ljubavna priča inspirisana je sonetom Bright star, would I were stedfast as thou art. Njega je pesnik napisao pre poznanstva sa Freni, a kasnije prilagodio tako da govori o njoj.
LADY LAZARUS
Film Lady Lazarus inspirisan je istpimenom pesmom Silvije Plat. Pesmu Lady Lazarus Silvija Plat napisala je pred kraj života u jednom od naleta kreativne energije. Pesma je inspirisana biblijskim mitom o Lazaru koji se vraća iz mrtvih. U filmu, Lady Lazarus je žena koja oseća neodoljivu privlačnost prema glasu mrtve Silvije Plat i postaje njen medijum. Film je isprepletan kazivanjem stihova i izjavama same pesnikinje preuzetim iz njenog poslednjeg intervjua.
HOWL
Film Howl govori o životu pesnika Alena Ginsberga, a nazvan je po njegovoj najpoznatijoj i najkontroverznijoj, pesmi. Pesma Howl inspirasana je Ginsbergovom vizijom nastalom pod dejstvom narkotika. U pesnikovoj viziji, poznati američki hotel pretvara se u čudovište koje guta decu. Od vizije, do objavljivanja pesme, prošla je cela godina. Ona je u međuvremenu pratila pesnika kroz život i sazrevala. Pesma se dotiče brojnih tema, među kojima su i narkomanija, heteroseksualni i homoseksualni odnosi. Zbog sadržaja ove pesme, vlasti SAD-a zaplenile su 520 knjiga poezije. Pokernuli su sudski postupak protiv pesnika zbog razvratnosi. Film prikazuje pesnikov životi život njegove naslovne pesme, kao i suđenje oboma.
EPOVI O LJUBAVI
Film Beowulf snimljen je po motivima istoimenog anglosaksonskog epa. Napisan je oko 1000. godine od strane nepoznatog autora. Film prati junaka Beovulfa i njegove vojnike koji pomazu kralju Hrotgaru u borbi protiv Grendela. Paralalelno sa pričom o borbi dobra i zla, razvija se i ljubavna priča između Beovulfa i kraljice Viltiau.
Još jedan ep, ovog puta poznatog autora, inspirisao je snimanje filma o herojima i ljubavi. Reč je o dobro poznatom filmu Troja. On je inspirisan Homerovom Ilijadom. Film govori o ratu između Ahajaca i Trojanaca koji počinje otmicom lepe Helene, supruge spartanskog kralja od strane trojanskog princa Parisa.
BALADA O MULAN
Dobro poznati animirani film Mulan nastao je na osnovu Balade o Mulan, kineske balade iz XV ili XVI veka. Balada govori o uplašenoj devojčici koja odrastajući odbacuje nametnute rodne uloge. Postaje hrabra i šarmantna žena. Diznijev film usvaja ideju Iz balade, govoreći o hrabroj Mulan koja spasava Kinu od invazije Huna.
BRAVEHEART
Film Braveheart inspirisan je romantičarskom biografskom poemom iz XV veka. Govori o hrabrom škotskom junaku Vilijamu Volasu. Film prati život škotskog ratnika i vojskovođe, Vilijama Volasa koji predvodi borbu za škotsku nezavisnost od engleske krune. Film je ispunjen patriotskim osećanjima i ljubavlju prema slobodi, koju su Škoti izborili u krvavoj borbi protiv surovih engleskih vladara.
TEKST: NIKOLA JEREMIJAŠ
Nikola Jeremijaš ima 25 godina i završio je Ekonomsko-trgovinsku školu u Vranju, a trenutno se nalazi na studijama prava na Pravnom fakultetu u Nišu. Završio je školu multiplatformskog novinarstva u organizaciji Tomson Fondacije i Logistike, kao i onlajn kurs Saveta Evrope o zaštiti i sigurnosti novinara.
Od 2021. godine, radio je kao novinar na lokalnom novinskom portalu Niški Press. Objavljivao je članke u zborniku studentskih radova, Politeuma, kao i u časopisu Pressing. Pored toga, piše i objavljuje kratke priče i pesme.
