Era masovnih medija i interneta kao najveće globalne kompjuterske mreže za razmenjivanje i deljenje sadržaja za sebe vezuje niz prednosti i pogodnosti u komunikološkom, digitalnom i marketinškom smislu, gde se oglašavanje različitih vrsta brendova i proizvoda širi nemerljivom brzinom.
Činjenica je da živimo u vremenu kada se gotovo svaki aspekat društvenosti svakodnevno menja i dopunjava, što relativno utiče na postojeće stanje na svetskom tržištu, uzimajući u obzir rasprostranjenost trenutne važnosti i potražnje za određeni tip proizvoda. S tim u vezi, rad marketinških agencija (uglavnom) prati određeni cilj koji se bazira na što vernijem predstavljanju benefita određenog proizvoda publici.
ŠTA SADRŽI REKLAMA?
Dobro odrađena reklama u oglašivačkoj sferi uz sebe mora da vezuje elemente: kreativnosti, konkretizacije, svrishodnosti i dopadljivosti. Da bi se ispunila ova vrsta principa, neminovno se dešava da se reklamiranje oslanja na unapred utemeljene manipulativne tehnike i manipulativne metode, koje imaju zadatak da utiču na auditorijum, istovremeno obezbeđujući finansijsku potporu i stabilnost brendu od strane potencijalnih potrošača. U praksi, persuazivne poruke u reklamama govore publici da im je potreban baš taj određeni proizvod, iako pripadnici publike do tog trenutka verovatno toga nisu bili ni svesni.
ULEPŠAVANJE
Jedna od najčešćih manipulativnih tehnika kojoj pribegavaju brendovi raznih kategorija jeste estetizacija poruke – tzv. ulepšavanje već predstavljenih konkretnih činjenica o proizvodu, što ponekad može da dovede do isticanja nepotrebnih detalja i time probudi dvosmislenost u percepciji same poruke. Neretko se dešava da se preterana upotreba estetizacije graniči sa dobrim ukusom, što takođe može da utiče na oglašivačku verodostojnost uzimajući u obzir nejasnoću informacije.
BUĐENJE EMOCIJA KAO CILJ REKLAME
Pojava pozivanja na osećanja i buđenja afektivno-emocionalnog sloja svesti kod ljudi je česta u marketinškom smislu. Direktno ili indirektno, koncept potkrepljen ovom manipulativnom tehnikom iziskuje povezivanje samog proizvoda i publike, posredstvom promovisanja porodice, zajedništva, emocija ili pak zloupotrebe dece. Ovaj tip manipulacije najčešće je rasprostranjen u reklamama za prehrambene proizvode uz (neretko) upadljiv slogan koji zaokružuje celinu.
LJUDI IZ NARODA
Marketinške kampanje obiluju unapred oformljenim i priznatim svedočanstvima javnih ličnosti ili ljudi iz naroda, što brendovi koriste u plasiranju svojih proizvoda, sa ciljem uticanja na kognitivne slojeve mišljenja kod ljudi i njihove identifikacije sa zaštitnim licima. Gledano sa analitičke i psihološke strane, velika je verovatnoća da će publika vezati određenu ličnost sa proizvodom, te se (potencijalno) uveriti u kvalitet i vrline proizvoda, istovremeno poklanjajući svoje poverenje.
Široko rasprostranjeno manipulatorsko kadriranje u marketingu i manipulativne metode mogu u velikoj meri da dovede do razlčitih posledica na tržištu i u društvu, gde se na suptilan način potencijalni konzumenti usmeravaju ka ciljevima brendova – kupovini i opšte prihvaćenoj popularnosti. Preoblikovanje društvenih sistema predstavlja jedan od dugoročnih efekata, koji u nekim situacijama može da pokrene principe masovnih ideologija i društvenih promena.
TEKST: ANA PAVIĆEVIĆ
Ana Pavićević je studentkinja prve godine Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, na Odseku za medijske studije, smer Komunikologija i odnosi s javnošću. Od najranijih školskih dana se bavi čitanjem i pisanjem, zaljubljenik je u književnost i u pisanu reč. Želja joj je da u budućoj profesionalnoj karijeri objedini bavljenje pisanjem, medijima, komunikacijama i kreativnim marketingom.