Bertolt Breht jedan je od najznačajnijih njemačkih pisaca svih vremena. Iako je u književnosti ostao upamćen prije svega po svojoj drami, tj. epskom teatru i poučnim komadima, njegova poezija nije ništa manje značajna. Štaviše, Brehtovo stvaralaštvo je cjelovit sistem u kojem se dramski i lirski izraz neprestano prožimaju.
FAZE STVARALAŠTVA
Brehtovo pjesničko stvaralaštvo možemo podijeliti u tri faze: rana ili anarhoidna, srednja ili marksistička i pozna ili dijelektička faza.
Prvu fazu odlikuje mladalački bunt, nepristajanje na licemjerno buržoasko društvo, protivljenje crkvi i zvaničnim institucijama i sl. Najznačajnije pjesme ove faze su: Legenda o mrtvom vojniku, Pjesma o zavođenju, Psalmi, Dženi Piratišta itd.
U drugoj fazi Breht svoje protivljenje društvenim normama uobličava pomoću marksističke teorije, pa je ova faza sistematična, sa jasnim ciljevima. On tako najviše govori o učenju i potrebi za učenjem kao putu do slobode radničke klase. Najznačajnije pjesme iz ove faze su: Pohvala učenju, Pitanja radnika koji čita, Pohvala sumnji i dr.
Treća, dijalektička faza, donosi pjesme koje su kraće, mirnijeg tona, ali promišljaju o važnim društvenim i ličnim pitanjima. Neke od najpoznatijih pjesama su: Jednoruki u šumi, Jele, Zadovoljstva itd.
UTICAJ NA DRUŠTVO
Brehtovo djelo u cjelini odlikuje angažovanost i stav da književnost može i mora da utiče na društvo i društvene mehanizme. Književnost ne smije da bude odvojena od stvarnog života i problema svih slojeva društva. Zato Breht pokušava da ispravi istorijsku nepravdu u kojoj su proleteri smatrani manje inteligentnim i nadarenim za umjetnost, pa su zato ostali uskraćeni za vlastitu književnost. Jedno od glavnih načela Brehtovog rada glasi: Proleterska umjetnost je isto tako umjetnost kao i svaka druga: više umjetnost nego proleterska.
GLAVNI CILJ JE ISTINA
Ključni princip Brehtovog stvaralaštva je težnja ka istini. Za njega je istina konkretna, pa tako i poezija koja kazuje tu istinu mora biti konkretna. Zato je jezik njegovog djela direktan, a nekada i hladan i oštar. On ne koristi metaforu, jer bi se na taj način udaljio od istine i pružio mogućnost za učitavanje neistine.
INDIVIDUALNA POEZIJA
Breht pripada evropskoj avangardnoj poeziji i počinje kao ekspresionista. Ipak, svojim nesvakidašnjim pristupom on stvara vlastitu poziciju i ne pristaje na pripadanje bilo kojem -izmu.
TEKST: BRANKA TODOROVIĆ
Branka Todorović rođena je 1998. godine u Doboju, u Bosni i Hercegovini. Studentkinja je master studija komparativne književnosti na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu. Njena glavna interesovanja su književnost, film i hispanska kultura. Objavljuje kritiku i eseje u književnoj periodici.
