Stilova orijentalnog plesa ima mnogo. Svi oni su se razvijali u zavisnosti od zemlje i vremena nastanka, dok kasnije možemo uočiti često međusobno preplitanje.
EGIPATSKI STILOVI
Raqs sharqi je klasični egipatski stil orijentalnog plesa. Nazivaju ga još i egipatski kabare. Za njegov bujni razvoj u periodu zlatne ere vezuju se umetnice Samia Gamal, Taheyya Kariokka i Naima Akef. Raqs sharqi je elegantan i graciozan. Pokretljivost i izvijenost ruku čini neku vrstu rama koji ističe figuru tela, dok se koraci i okreti prelivaju jedni u druge delujući veoma usklađeno. Plesačice često koriste veo na početku nastupa, dodajući time dozu mističnosti.
Kostimi koji se uglavnom nose nazivaju se bedlah i sačinjeni su iz dva dela – gornjeg dela i suknje, a oko struka se nosi pojas.
foto Samia Gamal
Baladi na arapskom znači moja zemlja. Pripada folklornim stilovima i potiče od farmera koji su došli u grad u potrazi za boljim životom. Muzika je podeljena u nekoliko sekcija: počinje solo instrumentom, potom prelazi u komunikaciju između melodije i bubnjeva (naizmenično se sviraju zbog čega podsećaju na vrstu razgovora), sledi sporiji deo i na kraju ritam postaje sve brži praćen snažnim bubnjevima. Najčešće se improvizuju i muzika i ples. Pleše se u egipatskoj tradicionalnoj odeći galabeya, koja podseća na dugu haljinu, sa dugim rukavima ili u šarenim, svetlucavim dugim haljinama koje prate liniju tela. Oko struka i glave se obično vezuju marame. Baladi se pleše u solo varijanti. Plesačice su opuštene, čvrsto stoje na zemlji i najviše plešu kukovima.
Saidi takođe pripada folklornim stilovima i potiče iz oblasti Said iz Gornjeg Egipta. Pleše se uz upotrebu asaye (štap sa jednim zaobljenim krajem koji podseća na palicu) ili tahtib-a (štapa). Inspirisan je egipatskom borilačkom veštinom tahtib u kojoj su se muškarci borili jedno protiv drugog koristeći duge štapove, dok je borba bila ispraćena tradicionalnom muzikom. Prve žene koje su plesale saidi bile su egipatske ciganke ghawazee. Pleše se u tradicionalnoj odeći galabeya. Pokreti su snažni, jaki i ima dosta poskoka. Štap se vrti oko ruke, opisuje figuru tela uz pokret ili ga dve plesačice mogu staviti između sebe, pridržavajući ga samo stomakom, dok plešu kukovima, kreću se ukrug i slično.
Shaabi je ulični ples, ples radničke klase. Nastao je paralelno sa nastankom kaseta i kasetofona. Reč shaabi na arapskom znači od običnog naroda. Pesme govore o političkoj sceni u Egiptu, ličnom životu i ljubavi. Karakterišu ih dvosmislenost, sleng i humor. Ples sadrži dosta ponavljanja, koketan je i pomalo drzak. Izvodi se na celim stopalima, ruke i telo su opušteni, a plesačice imaju čvrst stav baš kao i sama pesma. Uglavnom se pleše u običnoj odeći (farmerice, kratka majica i marama oko struka) umesto u scenskoj.
STILOVI U DRUGIM ZEMLJAMA
Stilovi koje smo izlistali su najpoznatiji egipatski stilovi, iako vredi pomenuti da još veličanstvenih oblika orijentalnog plesa ima u ostalim arapskim zemljama, poput Turske, Libana i Maroka.
RAZLIČITI STILOVI ODIŠU DRUGAČIJOM UMETNOŠĆU
Svi stilovi koje smo naveli međusobno se prožimaju i mogu se kombinovati tokom jednog nastupa. Nekima su zajednički kostimi i pokreti, nekima muzika i emocije tokom plesa, a sve to mogu biti i ključne razlike. Ono što je sigurno osnovni začin svakog stila u orijentalnom plesu jesu umetnost, sloboda, kreativnost i jedinstvenost.
TEKST: JOVANA VRAČAR
Jovana Vračar je jogina i plesačica. Ljubav prema plesu neguje još od ranog detinjstva. Nadarena je za vizuelnu umetnost, pa tako uživa da kombinuje odevne stvarčice sa nakitom i drugim modnim detaljima, da fotografiše, ali i da bude ispred kamere. Voli život i živi ga autentično.
