Anomalije ploda, koje se nazivaju i defektima pri rođenju, jesu genetski ili fizički defekti fetusa koji u velikoj meri mogu uticati na razvoj ploda u trudnoći kao i na samu trudnoću. Povrh svega, dovode do komplikacija pri porođaju koje mogu imati dugoročne i značajne posledice na dete. Danas, anomalije ploda se već u veoma ranoj trudnoći mogu uočiti i proveriti putem prenatalnog testa.
ŠTA JE PRENATALNI TEST?
Prenatalni test se koristi u svrhe provere zdravlja fetusa pre rođenja. Može uraditi najranije od desete nedelje navršene trudnoće putem uzimanja majčine krvi.
Prenatalni test analizira slobodnoćelijsku fatalnu DNK u krvi majke radi otkrivanja genetičkih sindroma. Grupa prenatalnih testova se može podeliti na dve osnovne grupe – skiring prenatalni testovi i dijagnostički prenatalni testovi.
SKIRING PRENATALNI TEST
Ova vrsta prenatalnih testova utvrđuje da li postoji veća ili manja verovatnoća da beba ima urođene mane, koje su u većini slučajeva okarakterisane kao genetski poremećaji.
Ova vrsta testova se radi tokom prvog i drugog trimestra trudnoće i oni ne mogu postaviti tačnu i konačnu dijagnozu. Ukoliko test pokaže povećan rizik, uglavnom se radi utvrđivanja rezultata radi i dijagnostički test.
DIJAGNOSTIČKI PRENATALNI TEST
Ova vrsta testova je jedini validan način da se utvrdi pravo stanje odnosno zdravlje fetusa, gde ćete biti sigurni da je dijagnoza ispravna. Ova vrsta testova se takođe može podeliti na dve grupe – invazivne i neinvazivne prenatalne testove (NIPT).
ŠTA SU INVAZIVNI I NEINVAZIVNI TESTOVI?
Kada govorimo o invazivnim testovima govorimo o biohemijskim i citogenetskim ispitivanjima putem uzorka plodove vode. Amniocenteza je najstariji vid prenatalnog dijagnostičkog testa koji je u upotrebi i danas, a kao njena alternativa danas se primenjuju neinvazivni prenatalni testovi.
Vrsta dijagnostičkog testa kojim se iz uzorka majčine krvi može dokazati sa sigurnošću do 99.9% zdravlje fetusa već u ranoj trudnoći. Ova vrsta testova, za razliku od amniocenteze i biopsije, ne nose rizik za zdravlje majke i bebe. Rezultati neinvazivnog testa dobijaju se uglavnom nakon 15 dana od trenutka uzimanja uzorka.
SAVETOVANJE I CENA
Prilikom izbora prenatalnog testa nužno je posavetovati se sa ginekologom radi procene najboljeg izbora, s obzirom na to da je najbolji izbor individualna stvar koja varira u zavisnosti od Vašeg organizma. Nakon konsultacije sa ginekologom, postupite u skladu sa savetima.
Veoma bitan faktor kada je prenatalni test u pitanju je cena. Cena testa je veća ukoliko je obuhvaćen veći broj analiza. Veoma je važno da je cena testa u skladu sa brojem analiza koje test pruža.
TEKST: HELENA PLAHĆINSKI
Helena Plahćinski je student prve godine fakulteta za Diplomatiju i bezbednost u Beogradu. Od malih nogu volela je pisano slovo na papiru, i ta ljubav traje već 15 godina. Sa sedam godina, pod svećom, pisala je kratke dečije pesmice sebi za dušu. Danas vodi pregovore sa izdavačkim kućama oko objavljivanja svoje prve zbirke poezije koja nosi naziv “Avaz”. Hobi koji joj se duboko uvukao pod kožu, odveo ju je na put kojim je mislila da nikad neće koračati.
