Ako postoji vrh svetske književnosti, on zasigurno pripada Rusima, Tolstoju i Dostojevskom, govorila je naša poznata književnica Isidora Sekulić i time iskazala blagonaklonost ka romanima ruske klasike, koji kroz decenije figuriraju kao svojevrsna remek-dela na polju književnosti i beletrističkog stvaralaštva. Posmatrajući konkretno Tolstojev realistično-psihološki roman Ana Karenjina, svetski književni kritičari dele mišljenja u vezi sa činjenicom da je delo koncipirano na način da u čitaocu probudi raznovrsna osećanja − od osude do samopoznaje i time ga dodatno zaintrigira i podseti da sudbina igra veoma veliku ulogu u ljudskim životima.
ROMAN O DRUŠTVU 19. VEKA
Glavna junakinja istoimenog romana na prvi pogled pokazuje potpuno zadovoljstvo sopstvenim životom i porodicom, dok je sudbina ne odvede do trenutka u kojem će pod okriljem brojnih moralnih dilema do detalja preispitivati svoje misli, želje i potrebe. To čini ne bi li donela odluku koja će biti najsvrsishodnija po nju i njene najbliže.
Indirektno gledano, u određenim segmentima, fabula prikazuje i analizira društvenu problematiku druge polovine 19. veka, gde je udeo patrijarhata i patrijarhalne porodice predstavljao neoborivu vrstu postulata u tadašnjem društvu, u isto vreme potkrepljujući činjenicu nemogućnosti žena da donose i reaguju u skladu sa svojim odlukama i mišljenjima.
ANA I VRONSKI
Obostrana i društveno neprihvaćena ljubav Ane i grofa Vronskog bila je isprepletana brojnim preprekama i osudama okoline, te je vremenom predstavljala sve veće breme sa kojim su njih dvoje morali da se nose. Sa psihološkog aspekta, pisac na svojevrstan način čitaocima skreće pažnju o unutrašnjim borbama, samospoznaji i dilemama glavnih likova, istovremeno prikazujući Aninu nemoć da se suoči sa brojnim problemima i slutnjama koje su je neminovno pratile.
ALTRUISTIČNO ILI EGOISTIČNO SAMOUBISTVO?
Roman se završava nadasve tragično. Glavna junakinja popušta pod pritiscima okoline te izvršava samoubistvo i tim činom indirektno ističe da su u ponekim realnim situacijama sile okolnosti i (ne)prilika jače od želje za individualnim životnim revolucijama. Rasplet same fabule čitaocima ostavlja etičko-socijalna pitanja čiji bi odgovori mogli da doprinesu objašnjenju i dinamičnosti realistične tematike: Da li je Ana mogla nešto da promeni i da li bi te promene bile vredne žrtvovanja prethodnog načina života?
Činjenica je da ovaj roman upravo prikazuje nemogućnost nošenja sa stegama koje u socijalnom smislu vreme i različite okolnosti nameću. Osvrtom na temeljniju analizu dela, kritičari objašnjavaju da je akcenat na dvostranom pristupu samom romanu, te da je za roman epohe realizma na neki način logično i očekivano što ljubav Ane i Vronskog doživljava krah i gubi oslonac.
TEKST: ANA PAVIĆEVIĆ
Ana Pavićević je studentkinja prve godine Filozofskog fakulteta u Novom Sadu, na Odseku za medijske studije, smer Komunikologija i odnosi s javnošću. Od najranijih školskih dana se bavi čitanjem i pisanjem, zaljubljenik je u književnost i u pisanu reč. Želja joj je da u budućoj profesionalnoj karijeri objedini bavljenje pisanjem, medijima, komunikacijama i kreativnim marketingom.
