Dora Mar bila je poznata fotografkinja, slikarka i pesnikinja. Takođe, bila je ćerka poznatog hrvatskog arhitekte. Dora Mar, rođena Henrite Teodora Marković, studirala je u Parizu slikarstvo, a kasnije je išla i na studije fotografije.
BURNA LJUBAV
Pored mnogobrojnih uspeha, kao portretista Andrea Bretona, Mena Pejna, Pola Elijarda, ali kao i umetnica aktova, pejzaža i fotografija Pariza, Londona i Barselone, mnogima je poznata zbog njene romantične veze sa Pablom Pikasom. Iako je Pablo Pikaso imao mnogo muza, može se zaključiti da mu je Dora Mar bila među najznačajnijima. Upoznali su se krajem 1935. godine. Mnogi izvori navode da je Pikaso bio zaintrigiran njenim izgledom, ponašanjem i pojavom. Njihova veza trajala je skoro devet godina, a Pikaso je uporedno bio u vezi i sa Marijom Terezom Valter, majkom njegove ćerke Maje.
NAJPOZNATIJA DELA TEODORE MARKOVIĆ
Dora Mar je fotografisala jednu od najpoznatijih Pikasovih slika, Gerniku, prilikom njenog razvijanja. Budući da mu je ona bila muza, zanimljivo je da je Pikaso često nju predstavljao u suzama. Najpoznatija Pikasova slika Dore Mar je upravo Žena koja jeca. Na mnogim njegovim slikama, kojima je ona bila inspiracija, predstavljena je kao tužna i namučena žena. Budući da im je veza započela prilikom Španskog građanskog rata, a Pikasa je inspirisao ovaj period u njegovim delima, on kao da je video sav bol i tugu koju ljudi tog vremena proživljavaju. Za razliku od njegovih uplakanih slika Dore Mar, prvi Pikasov portret nje je pun živahnih boja, oči joj izgledaju kao da će tek zaplakati, ali u ovom portretu se ne vide suze. Kako su godine prolazile Dora je počela da gubi svoje obličje u Pikasovim slikama,
U PIKASOVOJ SENCI
Pored svog turbulentnog odnosa sa Pikasom, po kom je možda i najpoznatija, za Doru Mar su posle njene smrti bile organizovane izložbe sa ciljem da je izvedu iz senke Pikasa i da prikažu njen umetniči rad. Njene fotografije krasile su čudna i specifična kompozicija, služila se svetlom kako bi podstakla upravo to jedinstvo. Ljubitelji umetnosti nepogrešivo bi prepoznavali njene radove, posle viđenja samo jednog od njih. Njena dela predstavljaju značajan doprinos ženama u umetnosti, budući da su joj fotografije bile inovativne, ali i eksperimentalne. Takođe, slikala je ljude po ulicama Londona, Pariza i u Španiji. Imala je mnoge izložbe tokom 40-ih i 50-ih godina prošlog veka.
Dora Mar je umrla 1997. godine i mnoštvo njenih radova otkriveno je tek posthumno.
TEKST: NADA ANTIĆ
Nada Antić je student Fakulteta dramskih umetnosti, kao i Filološkog fakulteta, u Beogradu. Potpuno zaljubljena u umetnost i sve oblike stvaralaštva, teži ka tome da i na subjektivni i objektivni način isprati sva nova dešavanja u pogledu umetnosti. Opijena kreativnošću, ponekad teško određuje svoje prioritete, bacajući se s jednog projekta na drugi, ali od malena još zna da je u umetnosti spas!
