Orijentalni ples je zajedničko iskustvo između plesača, publike i muzike, odnosno, muzičara, ukoliko sviraju uživo. Ono počinje izlaskom plesača na scenu i traje do poslednje note.
PLES NEKADA
U orijentalnom svetu, reč arapskog porekla, hafla, predstavlja manje formalne događaje u kojima učestvuju plesači od početnika do profesionalaca – i svi su dobrodošli da pokažu svoje umeće pred publikom. Na prvim haflama muzika se svirala uživo, jelo se, slavilo i plesalo bez klasičnih nastupa. Plesali su svi zajedno, u čemu je draž i dan-danas.
PLES DANAS
Savremeni orijentalni nastupi su socijalni i interaktivni. Aplaudira se u ritmu muzike ili tokom delova nastupa u kojem plesač izvodi impresivne pokrete. Često će i sam plesač započeti aplaudiranje upućujući poziv publici da se pridruži i nastavi. A ponekad, tišina je ta koja dočarava ples.
Takođe, kontakt očima je vrlo bitan tokom javnih nastupa. Očima se, kao i pokretima, pleše i komunicira sa publikom. One unose lepotu, živost i dinamiku. Odaju samopouzdanje i iskrenost.
Uzvici su još jedan od načina da se uživa u nastupu i podrži plesač. Poznate su arapske fraze poput aiwa, habibi, opa (češće se koristi u Turskoj i Grčkoj), y’allah, ya helwa. No, ovde treba biti oprezan jer neke od njih imaju i religiozno značenje. Popularan je i zhagaroot, senzancionalno i glasno uzvikivanje loo loo loo, a pretežno se koristi na venčanjima, rođendanima i drugim veseljima. Hissing, iliti siktanje, dok plesač izvodi pokrete slične zmijskim poput snake arms.
MESTO PLESA USMERAVA PUBLIKU
Orijentalni nastupi u restoranima i na privatnim zabavama su manje formalni, te je i povezivanje sa publikom jednostavnije. Na venčanjima, recimo, plesač obično pleše u centru kruga koji čine mladenci i zvanice ili plešu svi zajedno. U restoranima postoji mesto predviđeno za podijum ili manja bina, a dopušteno je i da se nastup proširi na ceo prostor. Često se dešava da neki članovi publike budu toliko razigrani u mestu da ih plesač poziva na ples ili na mini-čas orijentalnog plesa i osnovnih koraka.
Na festivalima, takmičenjima i drugim profesionalnim događajima je ipak malo drugačije – pozorišna scena je, uglavnom, izdignuta, pa je samim tim veća i udaljenost između plesača i publike. U tom slučaju, uspostavljanje međusobnog odnosa je teže. No, nije nemoguće da su i ovde presudni upravo energija i strast koje plesač donese na scenu, a koja poput nevidljivih niti povezuje njega sa publikom.
Biti deo spektakla kao što je orijentalni ples nešto je što se zauvek pamti. Iskrenost, prisutnost, muzika koja nikoga ne ostavlja ravnodušnim, raznobojnost i različiti stilovi su deo onoga što ima svaki orijentalni nastup. Kada su i plesač i publika dovoljno otvoreni, kada istinski uživaju, komuniciraju i dopuštaju sebi emocije i ranjivost koje se javljaju tokom nastupa, tada ovo iskustvo postaje jedinstveno i večno.
TEKST: JOVANA VRAČAR
Jovana Vračar je jogina i plesačica. Ljubav prema plesu neguje još od ranog detinjstva. Nadarena je za vizuelnu umetnost, pa tako uživa da kombinuje odevne stvarčice sa nakitom i drugim modnim detaljima, da fotografiše, ali i da bude ispred kamere. Voli život i živi ga autentično.
