Iako mnoge velike ličnosti postanu ,,velike“ i proslave se tek nakon smrti, ima i onih koje padnu u zaborav. Jedan od njih je Milan Jovanović ,,Morski“, u svoje vreme jedan od najznačajnijih i najzanimljivijih ljudi, a danas gotovo nepoznat javnosti.
BIOGRAFIJA
Rođen 1834. godine u Jarkovcu, selu u Banatu. ,,Morski“ je bio mnogo toga.
Svetu je poznat najpre kao lekar, književnik i putopisac. Pored toga, bio je i profesor na Velikoj školi i u Višoj ženskoj školi.
Bio je potpredsednik Matice srpske, saosnivač Srpske književne zadruge, jedan od pokretača novosadskog časopisa Javor, urednik časopisa Otadžbina i Jedinstvo, i još puno toga.
MEDICINA
Diplomirao je medicinu na Univerzitetu u Beču 1865. godine, a samo dve godine kasnije promovisan je za doktora medicine u Lajpcigu.
U periodu od 1865. do 1869. godine je predavao sudsku medicinu i higijenu na Velikoj školi u Beogradu, dok je istovremeno bio i profesor hemije i fizike u Višoj ženskoj školi.
SVETSKI PUTNIK
Pored medicine, bio je veliki zaljubljenik i u putovanja, te je izvesno vreme radio kao lekar na brodskoj liniji bečkog Lojda.
Smatra se da je putovao čak do Indije i Kine, pa je zbog toga i dobio nadimak Morski i Bombajac.
Na tim putovanjima je pisao i opisivao predele i daleke zemlje koje je posećivao, te je samim tim sačuvao podatke o autentičnosti mnogih dalekih kultura.
Upravo su tada nastala dva njegova putopisa S mora i sa suva i Tamo amo po Istoku.
Isprva je opisivao zanimljivosti sa Bosfora, iz Palestine, Smirne i drugih mesta, i fokusirao se na teške životne priče o ljudima koje je sretao usput.
Opisivao je daleke istočne gradove poput Aleksandrije, Bombaja, Singapura, Hongkonga, itd. Napisao je i putopis Gore dole po Napulju, koji je objavljen posthumno, 1898. godine.
KNJIŽEVNIK
Književnost je, pored medicine i putovanja, bila njegova velika ljubav. Osim putopisa, pisao je pripovetke, drame, komedije, muzičke i druge kritike.
Prevodio je sa engleskog, nemačkog i ruskog jezika, uređivao i objavljivao udžbenike i stručne radove, i paralelno se bavio slikarstvom.
Od značajnih drama napisao je Kraljeva seja, Demon, San i java, Nesuđeni,…
Što se tiče prevoda, posebno je značajan njegov prevod Šekspirove drame Mera za meru.
Iz dosadašnjeg teksta može se samo naslutiti koliko je velika ličnost bio Milan Jovanović Morski.
Mnogo toga nije rečeno, te vam preporučujemo da se dodatno upoznate sa delom i radom najznačajnijeg srpskog lekara-pisca. On je najznačajniji pored Jovana Jovanovića Zmaja i Laze Lazarevića.
TEKST: MAGDALENA STOJKOVIĆ
Magdalena Stojković je studentkinja sociologije na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Voli pse, psihološke trilere, leto i putovanja. Slobodno vreme provodi sa porodicom i prijateljima. Interesuju je rodna ravnopravnost, društveni aktivizam i mentalno zdravlje.
